Nie daj się nabrać! Oszuści rekrutacyjni stosują coraz bardziej wyrafinowane techniki
Z pozoru profesjonalna oferta, logotyp znanej firmy, realnie wyglądająca strona internetowa, kontakt z „konsultantem” HR przez LinkedIn lub WhatsApp i szczegółowy wykaz dokumentów potrzebnych do rozpoczęcia pracy. Wszystko wygląda legalnie, a jednak to może być pułapka. Fałszywe rekrutacje przestają być nieudolną próbą wyłudzenia danych, dziś to profesjonalnie przygotowane operacje, w których trudno zorientować się, że nie mamy do czynienia z prawdziwą firmą.
- Oszuści nie próbują już tylko udawać firmy, oni ją konstruują od podstaw, tworząc iluzję całego procesu rekrutacyjnego. Rozmawiasz z dobrze przygotowanym „rekruterem”, trafiasz na wiarygodną stronę, otrzymujesz komplet dokumentów do wypełnienia. Nierzadko kontaktuje się z Tobą nawet bot imitujący prawdziwego człowieka, a czasem do gry wchodzą deepfake’i, czyli fałszywe nagrania wideo lub głosowe - ostrzega Liliana Strupp, wiceprezes Polskiego Forum HR.
Nowa jakość fałszywych ofert: rekrutacja, która wygląda zbyt dobrze, by była prawdziwa
W przeszłości łatwo było rozpoznać fałszywe ogłoszenia po literówkach, nieprofesjonalnym języku czy podejrzanym adresie e-mail. Dziś przestępcy stosują zaawansowane techniki inżynierii społecznej i wykorzystują sztuczną inteligencję do tworzenia ofert nie do odróżnienia od prawdziwych.
Scenariusz oszustwa wygląda coraz częściej tak: kandydat dostaje wiadomość od profesjonalnie wyglądającego rekrutera, który podsyła link do strony firmy, prosi o aplikację, a następnie wysyła listę dokumentów wymaganych „do zatrudnienia” oraz często żądanie opłaty (np. za szkolenie, zestaw startowy czy założenie konta bankowego). Opłaty wydają się niewielkie, ale przestępcy liczą na skalę i szybkość działania ofiar.
- Dziś mamy do czynienia z rekrutacyjną iluzją - mówi Liliana Strpp, wiceprezes Polskiego Forum HR. - Użytkownik dostaje personalizowaną ofertę, rozmawia z osobą, która zna szczegóły jego profilu zawodowego i przekonująco przedstawia wizję pracy. Celem przestępców jest nie tylko wyłudzenie opłat, ale przede wszystkim pozyskanie danych osobowych, które mogą być potem wykorzystane w przestępstwach tożsamościowych lub finansowych.
Na co zwracać uwagę w czasach rekrutacyjnych deepfake’ów?
W dobie tak zaawansowanych oszustw podstawowe rady, jak weryfikacja firmy w CEIDG, KRS czy KRAZ, przestają wystarczać.
- Fałszywi rekruterzy coraz sprawniej podszywają się pod prawdziwe firmy, weryfikacja w CEIDG, KRS czy KRAZ przestają wystarczyć. Ich działania zdradza jednak zwykle pośpiech, nacisk na natychmiastową odpowiedź oraz brak pełnych informacji o firmie - podsumowuje, Anna Wicha, Prezes Polskiego Forum HR.
Jak zatem ustrzec się przed fałszywymi rekrutacjami?
Nigdy nie płać za udział w procesie rekrutacyjnym - żadna legalna firma nie pobiera opłat za pośrednictwo, kursy wstępne, badania czy dokumenty „startowe”.
Nie przesyłaj skanów dokumentów tożsamości ani numeru konta bankowego na etapie rekrutacji. Zakres informacji, których może żądać pracodawca lub agencja rekrutacyjna na etapie ubiegania się o pracę, jest ściśle określony w Kodeksie pracy. Obejmuje on wyłącznie takie dane, jak: imię i nazwisko, data urodzenia, wykształcenie, kwalifikacje zawodowe oraz dotychczasowy przebieg zatrudnienia
Weryfikuj firmę - legalnie działająca firma rekrutacyjna zawsze znajduje się w rejestrze przedsiębiorców (CEIDG lub KRS) oraz musi posiadać wpis do rejestru agencji zatrudnienia (KRAZ), numer wpisu do KRAZ musi widnieć w ogłoszeniu o pracę,
Weryfikuj rekrutera - sprawdź jego profil na LinkedIn (czy ma historię, kontakty, powiązania z firmą, publikuje informacje, posiada rekomendacje). Możesz zweryfikować jego zdjęcie przez wyszukiwarkę obrazów.
Nie klikaj w podejrzane linki ani nie instaluj aplikacji wskazanych przez „rekrutera” bez potwierdzenia źródła.
Zachowaj sceptycyzm wobec ofert zbyt dobrych, by były prawdziwe - gwarantowane zarobki, elastyczne godziny i szybka decyzja to często sygnał alarmowy.
Zgłaszaj podejrzane oferty - do CERT Polska, portalu rekrutacyjnego lub bezpośrednio do firmy, pod którą ktoś się podszywa.
Rekrutacyjne oszustwa to dziś nie margines, lecz rosnący problem globalny. Przestępcy traktują dane kandydatów jak towar: sprzedają je dalej, zakładają konta bankowe, zaciągają pożyczki, handlują tożsamościami. Dlatego każde podejrzane ogłoszenie ma znaczenie. Reagując, chronisz nie tylko siebie, ale i innych.
Więcej informacji dostępnych na stronie >>>https://polskieforumhr.pl/oszustwa-rekrutacyjne/
O Polskim Forum HR
Polskie Forum HR to największa i najbardziej reprezentatywna organizacja zrzeszająca firmy świadczące profesjonalne usługi HR w Polsce.
Więcej informacji oraz pełny raport dostępne są na stronie:
Kontakt dla mediów:
Agnieszka Zielińska
Dyrektor Polskiego Forum HR
+48 665 355 335
e-mail : azielinska@polskieforumhr.pl
